Ερώτηση
Πως μπορούμε να ξέρουμε αν ένα παιδί 5 χρόνων είναι δυσλεξικό;
Έχουμε μια πεντάχρονη εγγονή, η νηπιαγωγός υποστηρίζει ότι η μικρή ίσως να είναι δυσλεξική αλλά είναι πολύ νωρίς για να είναι σίγουρη. Πόσο σύντομα μπορούμε να ξέρουμε με σιγουριά αν η μικρή είναι δυσλεξική ή όχι, που και με πιο τρόπο θα το μάθουμε και αν πρέπει να ανησυχούμε;
Η μικρή έχει όλα τα συμπτώματα. Δεν μπορεί να συλλαβίσει το όνομα της και έχει πρόβλημα με κάποια γράμματα του αλφάβητου και κάποιους αριθμούς όπως 3 – ε, φ – θ, ξ – ζ, 9 - 6 – ρ, τ – π, και άλλα. Είναι όμως ταυτόχρονα τόσο δημιουργική, έξυπνη, ευαίσθητη, διαισθητική, καλή στις συναναστροφές της με άλλους ανθρώπους και τα ζώα σε σημείο που δεν έχουμε ξαναδεί.
Έχετε κάποιες εισηγήσεις;
Απάντηση
Είναι πολύ φυσικό για ένα παιδί σε αυτή την ηλικία που μαθαίνει να γράφει, να αντιστρέφει τα γράμματα, αυτό από μόνο του δεν είναι λόγος για ανησυχία. Η νηπιαγωγός έχει δίκιο όταν λέει ότι δεν μπορεί να καταλήξει σε σίγουρα συμπεράσματα. Δεν υπάρχουν αξιόπιστες αξιολογήσεις για την δυσλεξία για παιδιά τόσο μικρής ηλικίας.
Παρόλα αυτά πρέπει να τονίσουμε ότι είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι ψάχνετε να βρείτε τους τομείς που υπερέχει και μειονεκτεί η εγγονή σας. Η ασυνήθιστη δημιουργικότητα της είναι πλεονέκτημα το οποίο ανήκει στα συμπτώματα της δυσλεξίας. Το πιο σημαντικό ίσως στοιχείο είναι ότι σας δίνει ενδείξεις του δικού της ιδιαίτερου τρόπου μάθησης και των αναγκών της.
Αντιμετωπίστε το πρόβλημα με ευαισθησία. Ένα πιθανά δυσλεξικό παιδί δεν πρέπει να πιεστεί να μάθει να διαβάζει και να γράφει προτού να είναι έτοιμο.
Ακόμα και αν η εγγονή σας είναι δυσλεξική, αυτό δεν σημαίνει ότι αναγκαστικά θα παρουσιάσει προβλήματα στο σχολείο με την ανάγνωση και τη γραφή ή την μάθηση. Με το να ενημερωθείτε τώρα για την δυσλεξία και για τους καλύτερους τρόπους προσέγγισης και μάθησης των δυσλεξικών παιδιών, μπορείτε να βεβαιωθείτε ούτως ώστε να της παρέχετε της καλύτερες δυνατές συνθήκες μάθησης.
Ερώτηση
Μπορείτε να μου δώσετε κάποιο παράδειγμα για το τι βλέπει ένας δυσλεξικός όταν διαβάζει;
Απάντηση
Δεν υπάρχει μόνο μια συγκεκριμένη δυσκολία που να επηρεάζει το διάβασα των δυσλεκτικών. Ένας δυσλεξικός μπορεί να παρουσιάζει οποιαδήποτε από τα πιο κάτω.
- Μπορεί να βλέπει κάποια γράμματα ανάποδα ή αντίστροφα.
- Μπορεί να βλέπει το κείμενο να κινείτε στη σελίδα.
- Μπορεί να μην είναι σε θέση να ξεχωρίσει κάποια από τα γράμματα που μοιάζουν. Π.χ. α – ο, 3 – ε, β – θ, π – τ, 9 – Ρ
- Μπορεί να βλέπει τα γράμματα στο κείμενο να είναι ανακατεμένα και σε αταξία.
- Μπορεί να βλέπει τα γράμματα και τις λέξεις κολλημένες μαζί.
- Να αναγραμματίζει τα γράμματα μιας λέξης.
- Τα γράμματα και οι λέξεις να του φαίνονται εντάξει όμως να αισθάνεται ζαλάδα ή πονοκέφαλο ή να τον πονά το στομάχι του κάθε φορά που προσπαθεί να διαβάσει.
- Μπορεί να βλέπει τις λέξεις κανονικά αλλά να μην μπορεί να τις διαβάσει δυνατά, δηλαδή να μην μπορεί να συσχετίσει τα γράμματα στους ήχους τους και να τους κατανοήσει.
- Μπορεί να είναι ικανός να συνδέσει τις λέξεις στους ήχους τους και να τα προφέρει αλλά να μην μπορεί να αναγνωρίσει λέξεις που ήδη έχει διαβάσει ξανά στο παρελθόν. Κάθε φορά του φαίνεται ότι τις βλέπει για πρώτη φορά.
- Μπορεί να είναι ικανός να διαβάσει τις λέξεις ικανοποιητικά αλλά να μην μπορεί να καταλάβει το νόημα και να θυμάται αυτά που μόλις διάβασε ασχέτως αν το διάβασε πολλές φορές.
Ένα δυσλεξικό άτομο μπορεί να έχει οποιοδήποτε από τα πιο πάνω συμπτώματα ή και περισσότερα ή κανένα! Είναι δυνατόν κάποιος δυσλεξικός να μπορεί να διαβάζει πολύ καλά αλλά να δυσκολεύεται στην γραφή ή την ορθογραφία. Κάποιες φορές η δυσκολία στην γραφή ονομάζεται δυσγραφία αντί για δυσλεξία αλλά τελικά όλα αυτά πηγάζουν από τα ίδια αίτια που προκαλούν την δυσλεξία.
Είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε και να κατανοήσουμε ότι όταν το δυσλεξικό άτομο «βλέπει» γράμματα ή λέξεις ανάποδα ή αντίστροφα αυτό δεν σημαίνει ότι συμβαίνει κάτι με τα μάτια του. Το πρόβλημα πηγάζει από το πώς ο εγκέφαλος του δυσλεξικού μεταφράζει ή αποκωδικοποιεί αυτά που βλέπει όπως μια οπτασία, αλλά στην προκειμένη περίπτωση αυτό συμβαίνει με τις λέξεις στο χαρτί.
Ερώτηση
Μπορεί το παιδί μου να κληρονομήσει τη δυσλεξία από μένα;
Είμαι δυσλεξική. Αναρωτιέμαι αν υπάρχει η πιθανότητα η κόρη μου που είναι τώρα 3 χρόνων να την κληρονομήσει από εμένα; Ο πατέρας της δεν είναι δυσλεξικός.
Απάντηση
Δεν υπάρχει περίπτωση να ξέρουμε σε αυτή την ηλικία εάν η κόρη σας παρουσιάση ή αναπτύξει συμπτώματα δυσλεξίας.
Παρόλα αυτά υπάρχει η πιθανότητα του γενετικού επηρεασμού, η δυσλεξία παρουσιάζεται όπως και άλλες νοητικές ικανότητες ή αδυναμίες.
Η κόρη σας μπορεί και να κληρονομήσει και να μην κληρονομήσει ή να αναπτύξει δυσλεξία, παρόλα αυτά μπορεί να έχει την τάση να τα κληρονομήσει αλλά να μην παρουσιάσει κανένα από τα προβλήματα που συνήθως συνδέονται με την δυσλεξία.
Ερευνητές που έχουν μελετήσει δίδυμα παιδιά με προβλήματα ανάγνωσης βρήκαν ότι μόνο στις μισές περίπτωσης 50% υπάρχει περίπτωση να κληρονομήσουν την δυσλεξία. Άρα από τα πιο πάνω συμπεραίνετε ότι μόνο το 50% των παιδιών έχουν την τάση να κληρονομήσουν την δυσλεξία. Φυσικά εδώ δεν πρέπει να ξεχνάμε την επίδραση του περιβάλλοντος που μεγαλώνουν τα παιδιά, οι προσωπικές τους εμπειρίες, την παιδεία, το τρόπο μεγαλώματος κ.λ.π.
Αν πραγματικά ενδιαφέρεστε ειδικά για τα προβλήματα της δυσλεξίας μπορείτε να διαβάσετε το βιβλίο «Το χάρισμα της δυσλεξίας του Ρον Ντέιβις» όπου εκεί παρουσιάζονται κάποια από τα σημάδια στην προσχολική ηλικία. Είναι σημαντικό να είστε προσεκτικοί και να παρατηρείτε τις δυνατότητες των παιδιών σας αλλά και τις αδυναμίες τους.
Αν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας είναι πιθανόν να παρουσιάσει δυσλεξία θα ήταν σωστό να ενημερωθείτε και να μάθετε περισσότερα για τον τρόπο που αυτά τα παιδιά σκέφτονται και τους τρόπους που αυτά μαθαίνουν καλύτερα.
Κατανοώντας τον ξεχωριστό τρόπο μάθησης του παιδιού σας θα μπορέσετε να κάνετε καλύτερες επιλογές για να μάθετε και να αναπτύξετε καλύτερους τρόπους ώστε να το βοηθήσετε και να ικανοποιήσετε τις ιδιαίτερες ανάγκες του.
Ερώτηση
Μπορεί ένα άτομο να είναι δυσλεξικό και να μην έχει πρόβλημα με το διάβασμα του; Πάντοτε ήμουν ένας ενθουσιώδης αναγνώστης αλλά πάντοτε είχα και έχω προβλήματα στην έκθεση και στην ορθογραφία. Πάντοτε χαρακτήριζα την βραχυπρόθεσμη μνήμη αδύνατη. Η μακροπρόθεσμη μου μνήμη όμως είναι πολύ καλή. Παρόλα αυτά δεν αντιμετώπισα σοβαρά προβλήματα με τον «περίεργο» τρόπο σκέψης και αντίληψης μου. Θα με βοηθούσε αν μπορούσατε να μου εξηγήσετε κάποια πράγματα.
Απάντηση
Τα συμπτώματα που περιγράφετε ταιριάζουν με αυτά της δυσλεξίας. Ο Ρον Ντέιβις αναφέρετε στην δυσλεξία σαν ‘αυτοδημιούργητη’ κατάσταση. Με αυτό δεν εννοεί ότι είναι λάθος του ίδιου του ατόμου που είναι δυσλεξικό αλλά τα συγκεκριμένα συμπτώματα πηγάζουν από τις εμπειρίες που το άτομο βιώνει. Πολλοί δυσλεξικοί πράγματι είναι πολύ καλοί αναγνώστες αλλά παλεύουν για την ορθογραφία και το γράψιμο.
Είναι επίσης δυνατόν ένα άτομο να έχει μια ήπια μορφή δυσλεξίας ή να έχει δυνατά συμπτώματα κάποιες μόνο φορές και κάτω από κάποιες συνθήκες.
Αν αυτά τα συμπτώματα είναι αρκετά δυνατά ώστε να δημιουργούν προβλήματα στο άτομο στο σχολείο, στην δουλεία, ή σε άλλους τομείς τις ζωής του τότε θα ήταν σωστό το άτομο αυτό να ζητήσει εξειδικευμένη βοήθεια για να μπορέσει να τά διορθώσει.
Η μέθοδος Ντειβις μπορεί να βοηθήσει άτομα που παρουσιάζουν τα πιο πάνω προβλήματα διότι η ρίζα που δημιουργεί την δυσλεξία μπορεί να αντιμετωπισθεί με την αγωγή προσανατολισμού και την κυριαρχία στα σύμβολα Ντέιβις.